Mijn familie van vader's kant
door Iona Jaeger
Source:Genealogie Christian Post
Toen ik de vele dagen onderzoek naar het leven van Iona's moederlijke familie, (Vermast en Kol van Kluijve) achter de rug had, kon ik het niet laten om ook de achtergrond van haar vader Eric Jaeger te bekijken. Aanvankelijk kon ik niet veel vinden, maar hieronder staat het resultaat van vele uren speuren op internet en spitten door alle vele documenten die mij ter beschikking staan.
Zowel overgrootvader als overgrootmoeder veranderden hun namen van Jäger in Jaeger en Börner in Boerner. Het is mijn vermoeden dat dit gebeurde in Zuid-Afrika, waar ze trouwden. Iona vertelde me dat de naam werd veranderd tijdens de Boerenoorlog die plaatsvond van 1880-1881 en een tweede van 1899-1902. Het verhaal van de Boerenoorlog is heel logisch, want Carl en Selma trouwden in 1897 midden in de twee oorlogen. De reden daarvoor was dat het voor de Britten (die meer dan aanwezig waren in Zuid-Afrika) gemakkelijker zou zijn geweest om het uit te spreken.
Het andere interessante is dat op de geboorteakte van Carl zijn vader staat vermeld als Friedrich Jäger, maar ondertekend met Friedrich Jaeger. Op Carl's eerste huwelijksakte ondertekent hij nog steeds met Jäger.
Tilly van Coevorden, april 2023
Mijn overgrootvader Carl Jaeger werd geboren op 26.07.1866 in Amsterdam hij was de zoon van de in Duitsland geboren Friedrich Jäger en de in Nederland geboren Johanna Boddenborg.
Friedrich Jäger werd geboren in Frischborn, Vogelsbergkreis Hessen Duitsland op 23.01.1839.
In 1863, toen hij 24 jaar oud was, verhuisde hij naar Nederland waar hij werkte als huisbediende. Het was in Amsterdam waar hij werkte dat hij zijn toekomstige Nederlandse vrouw Johanna Boddenborg ontmoette.
Johanna werd geboren in Haarlem op 07.01.1936 en was de dochter van een duitse vader en een nederlandse moeder. Zij was naaister.
Hoewel Friedrich onder de naam Jäger ging ondertekende hij zijn huwelijksakte en later op de geboorteakte van hun zoon Carl met Friedrich Jaeger. Op de meeste andere geboorteakten van hun kinderen ondertekende hij met F. Jäger.
Friedrich en Johanna kregen de volgende 6 kinderen:
Huwelijksakte ondertekend met F. Jaeger
Geboorteakte Carl is getekend Friedrich Jaeger (boven)
Geboorteakte François is ondertekend Friedrich Jäger (links)
Toen zijn vrouw Johanna op 12 april 1885 overleed bleef Friedrich achter met zijn 6 kinderen.
Een jaar later op 4 juni 1886 trouwde Friedrich met Maria Louisa Bunemann, geboren in Haarlem op 3 april 1850. Maria Louise was huishoudster en ik vermoed dat Friedrich en Maria elkaar tijdens hun diensttijd hebben ontmoet.
Maria Louise was de dochter van de in Duitsland geboren Johan Ernst Heinrich Bunemann en de Nederlandse moeder Eliza Maria Haeseker.
Hun eerste en enige zoon en halfbroer van Friedrichs andere kinderen werd geboren in Amsterdam op 2 januari 1887 en kreeg de naam Alfred Jäger.
Toen Alfred nog maar 3 maanden oud was overleed zijn moeder Eliza op 21 april 1887.
Mijn betovergrootvader Friedrich Jäger stierf in Amsterdam waar hij woonde in de Huidekoperstraat 4 op 15 november 1889 (slechts twee jaar na zijn vrouw Eliza).
Zijn overlijdensakte is ondertekend door mijn betovergrootvader Carl Jäger, die hoogstwaarschijnlijk zijn naam nog niet had veranderd in Jaeger.
Zoals ik hierboven heb geschreven werd mijn overgrootvader Carl Jaeger op 28 juli 1866 in Amsterdam geboren.
Hj had verschillende banen voordat hij zich in Zuid-Afrika kwalificeerde als registeraccountant. Hij begon zijn loopbaan in 1889 als stoffeerder, waarna hij van 15.11.1889 - 11.03.1891 diamantslijper werd. Als diamantslijper ontmoette hij Maria Catharina Bernadina op ‘t Eijnde.
De meeste diamantslijpers in die tijd waren Joods en de naam Jäger laat me geloven dat er een mogelijkheid is dat de familie Jäger van Joodse afkomst was. Carl's moeder Johanna Boddenborg heeft echter beslist geen Joodse naam. Dit betekent dat, omdat de Joodse bloedlijn via de nakomelingen van de moeder loopt en niet via de vaders, Carl en al zijn nakomelingen niet Joods zijn.
Maria Catherina Bernardinawerd geboren in Arnhem op 23 december 1866. Haar vader Johannes Felix Bernard Antoine op 't Eijnde was gymleraar.
Carl werd in 1889 stoffeerder en woonde toen in Utrecht.
Carl en Maria waren op 12 december 1889 in Amsterdam burgerlijk getrouwd. Zij stierf nauwelijks een jaar later in Amsterdam aan tuberculose op 7 november 1890.
Iona heeft me verteld dat ze in Amsterdam een tabakswinkel exploiteerden.
Carl verhuisde als weduwnaar naar Zuid-Afrika op enig moment tussen het overlijden van Maria in 1890 en 1896, want hij stond toen ingeschreven in de stationsafdeling van Zuid-Afrika.
Friedrich Jäger 1839-1889
Overlijdensakte van Friedrich Jäger getekend door mijn Overgrootvader
Carl Jäger
Selma Hedwig Boerner
Huwelijksakte van Selma en Carl ondertekend Jaeger en Boerner
Selma Hedwig Börner later bekend als Boerner (soms geschreven als Borner. Werd geboren in Weinböhla, Saksen, Duitsland op 31 maart 1874.
Haar vader was Carl Willem Heinrich Börner en haar moeder Emile Auguste Zaunick, beiden van Duitse afkomst. Selma had één zus, Helene Marie Börner, die in 1879 in Dresden werd geboren (5 jaar jonger).
Op de terugweg naar Duitsland ontmoette zij Carl Jaeger op het station. Carl volgde haar naar Duitsland en zo ontmoetten zij elkaar en verloofden zich.
Ze moeten besloten hebben om naar Zuid-Amerika te verhuizen, waar Selma en Carl op 17 juni 1896 trouwden in de Anglicaanse kerk in Durban, Durban Metra KwaZulu-Natal (Zuid-Afrika).
Aangezien deze datum tussen de twee Boerenoorlogen ligt, kan ik met enige zekerheid zeggen dat Carl vlak voor het huwelijk of enige tijd daarvoor zijn naam veranderde van Jäger in Jaeger en Selma van Börner in Boerner.
Dit was veel gemakkelijker voor de Engelsen in Zuid-Afrika in die tijd.
Dit huwelijk werd gezegend met 4 kinderen:
François Marie Felix Jaeger mijn grootvader werd geboren op 29.08.1899 in Middelburg, Transvaal Zuid-Afrika en overleed op 15.03.1949 in Tegal, Pekalongan, Semarang, Java.
Elise woonde van 1920-1932 in Indië en zij overleed op 12.12.2000 in Den Haag.
(Kinderen: Alexander, Elen, Lydia, Tamara,)v.l.n.r.: Carl, Daisy, overgootmoeder Selma, Edith en mijn grootvader Felix in Zuid Africa
Carl verkreeg de Zuid-Afrikaanse nationaliteit in 1905.
Wanneer mijn overgrootouders precies naar Nederlands-Indië zijn verhuisd, heb ik nog niet kunnen achterhalen, maar zodra deze informatie beschikbaar is, zal zij worden bijgewerkt.
Eenmaal in Indië werkte Carl als registeraccountant en overleed op 22 november 1956 in Bandung.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Selma, hoewel ze Duitse was, vastgehouden in een Japans kamp in Jakarta.
Mijn overgrootvader Carl werd ergens in Bandung geïnterneerd.
Newspaper advert anouncing the death of Carl Jaeger my
Great Great Grandfather
Algemeen Handelsblad (17.03.1925)
Suiker fabriek in Kentanggoengan West 1930
bron: Pesona Kettangungan facebook
Op een gegeven moment moet de familie Jaeger van Zuid-Afrika naar Nederlands-Indië zijn verhuisd. De foto's hierboven plaatsen hen in Semarang in 1916 en mijn opa Felix nog als jonge knaap.
Zoals in die tijd gebruikelijk was, gingen de kinderen in Nederland studeren. Zo ook mijn Opa Felix (zoals ze hem noemden) want er is bewijs dat hij Koloniale Landbouw studeerde aan de Rijks Landbouw Hoogeschool in Wageningen,
Toen hij na zijn studie in Nederland terugkeerde naar Indië, werkte hij als hoofdplanter/ingenieur voor de Nederlandse Handels Maatschappij en was hij hoofdplanter en ingenieur van de suikerplantage Kentanggoengan-West bij Tegal op Java.
François Marie Felix Jaeger
1899-1949
Mijn grootmoeder heette Jenneke van der Meer geboren op 14 maart 1904 in Rheden (Gelderland) en stond te boek als huishoudster.
Haar ouders:
Mijn overgrootvader Laurens Antoon “Lourens” van der Meer geboren op 25.12.1859 in Ubbergen (Gelderland) en gestorven op 29.01.1918 in Velp. Lourens was koetsier en reed de plaatselijke dokter van en naar patiënten.
Mijn overgrootmoeder Jenneke van den Berg geboren op 06.06.1864 in Velp en gestorven op 20.08.1959 in Arnhem.
Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:
Jenneke van der Meer
1904-1958
Advertentie met de passagierslijst van 28.03.1925
uit een lokaal dagblad uit Indië
Tijdens zijn studie in Nederland ontmoet Felix Jenneke en de twee worden verliefd op elkaar.
Felix was inmiddels landbouwingenieur en Jenneke was huishoudster.
Geen van hun ouders keurde deze verbintenis goed, dus Felix en Jenneke liepen weg en trouwden op 19 maart 1925 in St Giles (Londen). Direct na hun huwelijk vertrokken zij op 28 maart 1925 met het s.s. Grotius naar hun nieuwe huwelijksleven in Indië.
Uit dit huwelijk werden de volgende twee kinderen geboren:
In 1931 scheidden mijn grootouders in Madioen toen Eric 3 jaar oud was en beide kinderen bleven bij Jenneke, die hen opvoedde.
Jenneke hertrouwde met Charles Louis Charlouis in Magetan op 30 augustus 1932 (een jaar na haar scheiding van mijn grootvader) Charles was een man van Joodse afkomst, geboren in Willemstad, Santa Maria, Curaçao op 28 juli 1898 en 6 jaar ouder dan Jenneke.
Dit huwelijk hield geen stand en Jenneke en Charles scheidden op 9 mei 1946 in Batavia.
Charles was journalist voor het dagblad "De Locomotief" in Semarang van 1933-1939 en buitenlandredacteur voor "het Nieuws van de Dag" in Batavia van 1939-1942.
François Marie Felix Jaeger en Jenneke van der Meer op hun huwelijksdag op 19.03.1925 in St. Giles
Jenneke van der Meer
François Marie Felix Jaeger
Op 13-jarige leeftijd werden mijn vader en zijn broer Carl (toen 15 jaar oud) door mijn grootvader bij Jenneke weggehaald vanwege hun slechte prestaties op school in Bandung. Ze werden bij hun tante Daisy Ollongren (Jaeger) en haar 4 kinderen (Alexander, Elen, Lydia en Tamara) ondergebracht.
Mijn oom Carl vond het niet leuk om bij zijn tante Daisy te wonen en besloot weg te gaan en terug te keren naar zijn moeder. Mijn grootvader Felix onderschepte de trein waarmee Carl reisde en nam hem mee. Omdat Carl 16 jaar oud was, nam hij hem mee naar de plantage om te proberen hem te interesseren om planter te worden. Omdat hij helemaal niet geïnteresseerd was, werd hij op de trein terug naar zijn moeder gezet.
Omdat Daisy's man Olly in Rusland was geboren en zijzelf een Duits paspoort had, werden zij niet als een bedreiging beschouwd voor de Japanners, die Indië hadden bezet, en dus werd de familie Ollongren en vervolgens mijn vader tijdens de Tweede Wereldoorlog in geen enkel kamp geïnterneerd. Ik geloof dat Olly bij de marine diende, maar daar ben ik niet helemaal zeker van.
Mijn oom Carl werd geïnterneerd in twee Japanse gevangenkampen:
My uncle Carl was interned in two Japanese prison camps.
Mijn overgrootvader Carl en grootvader Felix waren ook in Tjimahi. De drie generaties waren dus samen.
Ze staan alle drie op deze lijst
Mijn grootmoeder Jenneke was in Kramat, dat toen onder bevel stond van Keniche Sone (Sonei) -
Ze staat op volgende lijst onder haar getrouwde naam Charluis
Na de oorlog hielp mijn vader op 18-jarige leeftijd bij het besturen van vrachtwagens met voorraden in de haven van Tandjong Priok en droeg hij een geweer. Hij zag vaak lijken in de rivier drijven.
Eric Jaeger werd gerepatrieerd op het s.s. Tegelberg dat van Tandjong Priok naar Amsterdam voer met vertrek op 04.08.1946 en aankomst op 29.08.1946.
Charles Louis Charlouis vertrok met de Willem Ruys naar Rotterdam met vertrek op 26.12.1952 en aankomst op 21.01.1953.
Jenneke werd gerepatrieerd naar Nederland in 1947.
Mijn overgrootmoeder Selma keerde terug naar Nederland in 1958. Zij reisde samen met mijn oudtante Edith en mijn grootmoeder van moederskant Jenneke van der Meer - van den Berg. Het schip maakte ook een stop in Southampton waar ik aan boord mocht om hen voor het eerst van mijn leven te ontmoeten. Ik was toen 2 jaar oud en heb nog een vage herinnering aan dit bezoek.
Na haar repatriëring naar Nederland, dit moet rond mei of juni 1947 zijn want zij staat ingeschreven in Arnhem op de Staringstraat 83. Tijdens haar verblijf in Arnhem ontmoette zij waarschijnlijk Nicolaas Mosterd geboren op 8 maart 1892 in Maasland en overleden 17.11.1950 in Amsterdam.
Nicolaas had de volgende beroepen: havenarbeider, matroos, scheepsbediende, tuinman, chauffeur, garagist en huisbediende. Jenneke en Nicolaas trouwden in Arnhem op 21 januari 1948 en scheidden een jaar later op 7 maart 1949.
Na de scheiding van Nicolaas Mosterd verhuisde Jenneke naar Amsterdam en werd op 16 februari 1950 ingeschreven op de Grote Wittenburgstraat 156hs. Op 5 juni 1953 verhuisde Jenneke voor de laatste keer en woonde de rest van haar leven op de Molensteeg 12I en overleed in Amsterdam op 13 december 1958.
De Molensteeg 12I, lag midden in de rosse buurt, en ze leed aan psychische problemen. Dit kwam waarschijnlijk door haar vroegere leven in Indonesië en haar traumatische ervaringen door toedoen van Sonei tijdens haar verblijf in het Kramat-kamp.
Ze werkte als huishoudster voor een slager in Nederland. Haar familie probeerde haar te helpen, maar dat lukte niet. Met de hulp van het Leger des Heils werd ze stabiel, maar zodra ze besefte dat ze grootmoeder zou worden (toen ik op het punt stond geboren te worden) ging haar geestelijke toestand weer achteruit. Toen ze overleed betaalde het Leger des Heils haar begrafenis, en ze werd begraven op 16 december 1958 in graf nummer 3-72-C-44 Ooster Begraafplaats in Amsterdam. Mijn oom Carl woonde de begrafenis bij.
Mijn grootmoeder had weinig bezittingen, waarvan enkele sieraden die door mijn vader Eric werden geërfd.
Mijn oudoom Lourens Antoon van der Meer is een verhaal apart: Lourens Antoon ging bij het leger en werd in 1929 naar Indië gestuurd en voer mee met de Sibajak. Hij was een fuselier in zijn archief staan diverse vermeldingen van wangedrag op 8 november 13 staat het: Terug in dienst na verwijdering als gevolg van vermissing gedurende meer dan achtentwintig dagen - krijgsraad.
desertie gepleegd in vredestijd.
het opgeven van een door het bevoegde gezag gevraagde valse naam.
opzettelijke ongeoorloofde afwezigheid in vredestijd voor de duur van tenminste één dag en niet langer dan dertig dagen gepleegd tijdens de dienst.
lichte verduistering
Lourens was een slechte jongen en op een gegeven moment bezocht hij zijn zuster (mijn grootmoeder) toen zij afwezig was en Carl en Eric alleen thuis waren. Hij eiste een douche en ze lieten hun oom binnen. Jenneke was woedend dat de jongens hem binnenlieten omdat ze niet met hen kon praten.
Opa Felix hertrouwde na de oorlog met Cornelia Adriana Jaeger- van Schouwen geboren te Rotterdam op 7 juni 1916 en overleden te Bennekom, Ede, Gelderland op 27 september 1991 (75 jaar oud).
Dit huwelijk werd gezegend met een zoon Paul Felix Jaeger, geboren in Semarang op 19 februari 1949.
Paul was 1 maand oud toen zijn vader (mijn grootvader) op 15 maart 1949 werd doodgeschoten toen hij de suikerplantages inspecteerde.
Opa's weduwe (tweede vrouw) Oma Cox, zoals wij haar noemden, verhuisde met Paul naar Nederland en voedde hem alleen op.
Paul woont met vrouw Jose in Oegstgeest
Geboorte advertentie van Paul Felix in 1949
Diverse artikelen en mededelingen in diverse kranten over de tragische dood van mijn grootvader Felix Jaeger
Mijn grootvader François Marie Felix Jaeger werd op 31 augustus 1950, een jaar na zijn dood, door de Koningin der Nederlanden postuum koninklijk onderscheiden met het Kruis van Verdienste.
Kruis van Verdienste uitgereikt door de Koningin der Nederlanden
Mijn vaders broer Carl Jaeger nam de Britse nationaliteit aan en ging bij de R.A.F. Carl werkte op Heathrow voor het onderhoud van de vliegtuigen van TWA.
Toen Eric op 4 augustus 1946 naar Nederland werd gerepatrieerd met het s.s. Tegelberg van Batavia naar Amsterdam, waar het schip op 29 augustus 1946 aanmeerde, reisde hij helemaal alleen. (bron: 30dagenopzee.nl).
Hij ging naar de universiteit in Leiden waar hij mijn moeder Kundry Ruby Esmee Kol van Kluive ontmoette.
Eric won Kundry niet gemakkelijk voor zich, want hij deed haar drie keer een aanzoek voordat ze ja zei! Uiteindelijk trouwden de twee in Oestgeest op 29 juli 1952.
Uit een vermelding in de burgerlijke stand heb ik kunnen opmaken dat zij op 14 augustus 1952 zijn uitgeschreven uit de Nederlandse registers met bestemming Verenigd Koninkrijk.
Eric trad in de voetsporen van zijn broer en ging bij de RAF en vertrok in 1952 naar Engeland (RAF-opleiding in elektronische techniek en gespecialiseerd in de verdere ontwikkeling van de Radar).
Eric werd gestationeerd in Farnborough en het is in Farnborough, meer bepaald in het kraamhuis Farnham House, waar op 11 maart 1956 hun eerste kind werd geboren.
Hun eerste kind, een dochter, kreeg de naam Iona Harriet Jennifer (ik).
Op 21 maart 1960 wordt in Chelmsford hun tweede dochter geboren, Marla Francis Marye.
En op 11 september 1965 wordt in Chelmsford dochter nummer drie geboren, Emma Edmee Marguerite.
Helaas hield het huwelijk van Kundry en Eric geen stand en eindigt in een scheiding in 2002 na 50 jaar huwelijk. Ze bleken uiteindelijk onverenigbaar. Mijn vader Eric leeft nog en woont in het Verenigd Koninkrijk en is net 95 jaar geworden.
Iona Jaeger, april 2023
Eric in his R.A.F uniform
Trouwfoto van Eric en Kundry Jaeger-Kol van Kluijve
Iona Jaeger met haar vader Eric en zus Emma op Eric's
80ste verjaardag
09.03.2023
Mijn vader Eric op zijn 95ste verjaardag
COPYRIGHT
Deze website is het geestelijk eigendom van
de Stichting Nederlands-Indië.
De inhoud van deze website mag niet gereproduceerd of gekopieerd worden, zonder de schriftelijke toestemming van de Stichting Nederlands-Indië.
Copyright © All rights reserved Stichting Nederlands-Indië
&
De Indische Verhalentafel