Het verhaal van de familie Martèl


Tijdens het onderzoek naar familieleden ontdekte ik dat de stamvader Martel hoogstwaarschijnlijk verwekt is door een Nederlandse man Dhr Claasse en een onbekende Njai. De njai (of nyai) waren vrouwen die in Nederlands-Indië werden gehouden als huishoudster, gezelschapsdame en concubine. In de Javaanse taal betekende het woord nyai "zuster”, maar de term kreeg later een meer specifieke betekenis. Auteur Rob Nieuwenhuys beschreef de positie van de njai als altijd onderdanig en de huishoudster en gezelschapsdame van de blanke man, voordat zij zijn concubine was. En Reggie Baay publiceerde in 2009 hier ook een prachtig boek over. Aangezien de stamvader geadopteerd werd nam hij de naam van zijn adoptie vader “Martel” aan en zorgde voor nageslacht.

De stamvader 1856 - 1929

Dit verhaal begint op 8 maart 1856 in Tegal, midden Java waar een onbekende Njai en Dhr Claasse een zoon krijgen met de naam Johan George. Hoogstwaarschijnlijk overlijd de concubine van Dhr Claasse, tijdens de geboorte, en word Johan George direct geadopteerd. In het geboorte register wordt dan ook een vermelding gedaan van Johan George Martel op de juiste datum en plaats (bron: roosjeroos.nl).  In de registers is er een overlijden van Christiaan Lodewijk Martel in Tegal op 11.11.1872 (1874/24). Aangezien Johan George zijn eerstgeborene zoon de zelfde naam zal geven 6 jaar later kunnen we aannemen dat Christaan Lodewijk Martel zijn adoptie vader is.

Johan George Martel was klerk op het residentiekantoor te Boejoemas en uit een advertentie in de Javacourant en volgens het uittreksel van het ambtenaren register werd hij in 1880 benoemd tot buitengewoon substituut griffier bij de landraad te Banjoemas. Hij verwekt drie kinderen met een onbekende inlandse vrouw, vermoedelijk ook een Njai.

De kinderen (1878 - 1894)

De oudste zoon, Christiaan Lodewijk Martel (1878-1963) (I). Een tweede zoon Charles Martel  (1879 – onb.)(II) en een dochter Alida Amelia Martel (1883 – 1965) (III).

Op 15 februari 1879 trouwt Johan George Martel met Margaretha Ivoline Jacobs (1859 – 1918) uit dit huwelijk worden nog 5 kinderen geboren. Antoinette Mathilde Marte l(1889  - onb) (IV) , Henriette Louise Martel  (1881 – 1915)(V), Johan Adriaan Martel (VI) (1884 – onb.)(VI), Christiaan Martel  (1894 – onb.) (VII) en Eduard Martel  (1899 – onb) (VIII). Johan George Martel overlijdt in Tegal op 19 juli 1929.

           I. Christiaan Lodewijk Martel geboren in Cheribon op 13.01.1878 verlooft zich op                                  23.06.1903 en trouwt op 12.01.1904 in Tegal met Susanna Wilhelmina Jansje Cornelia                  Wijngaard, geboren in Batavia op 10.04.1885 en overleden in 1978. Dochter van Jan                      Wijngaard geboren in Zaandam op 23.06.1850 en Antoinette Louise du Pré geboren in                  Aalten op 05.08.1848.

Christiaan Lodewijk was werkzaam bij het in 1882 gestichte handelshuis Wellenstein Kraus & Co.


Uit dit huwelijk zijn geboren:

   a) Christina Louise (Wies) Martel geboren in Tegal op 19.10.1904 overleden in Nijmegen op                22.04.1996 (verder onder Ia)

   b) Jan George Martel geboren in Tegal op 16.05.1906 overleden in Roermond 31.12.1999                    (verder onder Ib)

    c) Antoinette Louise (Netty) Martel geboren in Tegal op 28.08.1907 overleden in Sliedrecht op         11.03.1988 (verder onder Ic)

    d) Yvoli Margaretha Jansje Cornelia Martel (Etta) geboren in Tegal op 22.11.1910 getrouwd           op 12.01.1931 te Batavia en overleden in Zutphen op 22.02.2008 (verder onder Id)

    e) Willem Frederik Hendrik (Wim). Martel geboren in Batavia op 30.08.1921 overleden in                  Amsterdam in 2007 (verder onder Ie)

     f) Benny Martel geboren in Weltevreden op 28.04.1924 en overleden in Pijnacker op                         10.05.2016 (verder onder If)

Ia)       Christina Louise (Wies)  Martel trouwt in 1930 met Wim Horst (1906 – 1963) en scheidt in 1933. Uit dit huwelijk zijn 2 kinderen geboren; Ron en Tinneke. In 1943 trouwt ze met Dorus van Maanen hij verdwijnt in Nederlands-Indië in 1946 tijdens de Bersiap en wordt doodverklaard. Uit dit huwelijk is 1 kind geboren; Cecilia. In 1970 hertrouwt Wies met Anton Bonsee, dit huwelijk blijft kinderloos.

Ib)       Jan George Martel trouwt in 1930 in Batavia met Bernardina Cornelia Theodora (Dien) Filet (1906 – 2007) en uit dit huwelijk zijn 3 kinderen geboren; Ralph Ferdinand (Ferry), Jacques Gerard (Gerard) en  Jeanette Yvonne (Yvonne) die als 10-jarig kind in 1947 komt te overlijden.

Ic)       Antoinette Louise (Netty) Martel trouwt op 8 maart 1932 in Batavia met Raymond Rene Smith (1905 – 1978) uit dit huwelijk zijn 5 kinderen geboren; Arthur, Rob, Ellen Joyce, xxxx

Id)      Yvoli Margaretha Jansje Cornelia Martel (Etta) trouwt op 12.01.1931 te Batavia met Adolf            (Dolf) Kamp (1902 – 1987) uit dit huwelijk zijn 4 kinderen geboren; Bert, Zus, Hilda, Erik

Ie)      Willem Frederik Hendrik (Wim) geboren in Batavia op 30.08.1921 overleden in                               Amsterdam in 2007.

If)        Benny (Ben) Martel huwt op 24.12.1952 in Zaandam met Nelly (Nel) Baaijens uit dit huwelijk zijn 5 kinderen geboren; Gabriël Christiaan Johannes(1953), Sasja Cornelia (1954), Yvonne Jeanette (1956),Frank Benjamin (1958) en Helena Alexandra (1963).

           II. Charles Martel geboren in 1879 in Oost Indië trouwt op 12.08.1920 met Ottoline                                Celestine Cordromp geboren in Rembang op 27.01.1901.

          III. Alida Amelia Martel geboren in 05.02.1883 in Banjoemas trouwt op 20.06.1901 in                             Cheribon met Eugène Victor Clignett (1871 – 1940) zoon van Anthonij Hubert Clignett                    en Louisa Carolina Kreugeler. Alida Amelia overlijdt op 27 maart 1965.

Uit dit huwelijk zijn geboren:

                 a)  Karel Arnout Clignett

                 b ) Anthony Huibert Clignett(1895) waarschijnlijk een kind van een Njai.

                 c)  Johanna Margaretha Clignett (1903 – 1973)

                 d)  Louise Emelie Clignett (1904 – 1976)

                 e)  George Huibert Clignett (1906 – 2001)

                 f)   Pauline Alida Clignett (1909 – 1990)

                 g)  Emelie Frederiek Dee Clignett (1912 – 2002)

 

          IV.  Antoinette Mathilde Martel trouwt met Dhr Janssen

 

           V.  Louise Henriette Martel geboren in Banjoemas op 30.09.1881 en trouwt op 08.01.1906                     in Tjilatjap, Banjoemas met Johannes Wilhemus Phillipus Claase geboren op                                  14.11.1870 in Tegal. Louise Henriette overlijdt op 28.02.1915 in Semarang.

 

          VI.  Johan Alexander Martel geboren in Banjoemas op 24.06.1884 als Johan Adriaan Martel                   en is getrouwd op 12.04.1899 in  Lamongon, Soerabaja met Betsy Mary Bras geboren                     in Grisee, Soerabja op 19.05.1900. Dochter van Johannes Hendrikus Floris Bras                            (1875- 1944) en Anna Geertruida Monster (1883-1974). Johan Adriaan (Alexander)                           overlijdt in  Den Haag op 19.05.1962.

 

         VII.  Christiaan Martel geboren in Pemalang, Tegal op 31.12.1894.

        VIII.  Eduard Martel geboren in Pemalang, Tegal op 25.05.1899.

 



Deze informatie zal regelmatig bijgewerkt worden als er meer details beschikbaar komen. 

Bronnen die gebruikt zijn voor deze uiteenzetting zijn: Openarchieven, Stamboom forum & Roosjeroos.nl

Advertentie in de Java courant van 1880 met de aanstelling van

Johan George Martel

Christiaan Lodewijk Martèl (1878 - 1963)

Susanna Wilhelmina Jansje Cornelia Martèl - Wijngaard (1885 - 1978)

Verlovings advertentie Johanna en Lodewijk

Trouw advertentie Johanna en Lodewijk

Oma en Opa (Christiaan Lodewijk & Susanna Wijngaard) Martèl met Gabri op schoot, rechts van oma: Nel, Eta en Dolf, Tineke, Zus, Cieltje en Erik.

Links van Opa Dien en Jan, Wies, Ben, Loeki en Ellen